Hoe ontstaan spataderen? – van oorzaak tot risico's

Medisch beoordeeld door:

Geschreven door:

Erika Funch
Hoe ontstaan spataderen

Inleiding

Spataderen ontstaan niet van de ene op de andere dag. Bij veel mensen beginnen ze onschuldig – met zichtbare adertjes of een zwaar gevoel in de benen – maar na verloop van tijd kunnen ze veranderen in pijnlijke en soms ernstige vaatproblemen. Door te begrijpen hoe spataderen ontstaan, kun je tijdig ingrijpen en complicaties voorkomen.

De CEAP-classificatie: medische indeling van spataderen

Artsen gebruiken het CEAP-systeem om de ernst van chronische veneuze aandoeningen, zoals spataderen, te beoordelen. CEAP staat voor Clinical, Etiological, Anatomical en Pathophysiological classificatie, en helpt bij het bepalen of klachten puur cosmetisch of medisch zijn.

Stadia van spataderen – zo ontwikkelen ze zich

Spataderen verlopen in verschillende stadia. Hieronder zie je een overzicht van de symptomen, klinische kenmerken en aanbevolen behandelingen per stadium.

Stadium Typische klachten Klinisch beeld Aanbevolen behandeling
1. Spinnaadertjes Meestal geen klachten, cosmetisch storend Kleine rode of blauwe haarvaatjes Sclerotherapie of niets doen
2. Zichtbare spataderen Zware benen, tintelingen, moe gevoel Dikke, kronkelende blauwe aderen Compressietherapie, leefstijladvies
3. Symptomatische spataderen Pijn, zwelling, krampen Grote uitgezette aderen Lasertherapie of foam-sclerotherapie
4. Huidveranderingen Eczeem, pigmentvlekken, strak gevoel Hemosiderine, lipodermatosclerose Behandeling veneuze insufficiëntie
5. Complicaties Open wonden, ontsteking, bloeding Ulcus cruris, infectie Wondzorg en medische ingreep

Waarom krijg je spataderen?

Er zijn meerdere oorzaken die bijdragen aan de ontwikkeling van spataderen. Erfelijkheid is de grootste factor, maar ook zwangerschap, leeftijd, overgewicht en staand werk verhogen het risico. In dit artikel over hoe spataderen ontstaan lees je meer over de exacte mechanismen en triggers.

Wanneer moet je actie ondernemen?

Je hoeft niet te wachten tot er pijn of wonden ontstaan. Als je merkt dat je benen vermoeid, gezwollen of verkleurd zijn, is het slim om tijdig een arts te raadplegen. Bekijk ook onze pagina over wanneer spataderen een reden zijn om naar de dokter te gaan.

Heb je maar in één been spataderen?

Dat komt vaker voor dan je denkt. Asymmetrische belasting of vroegere blessures kunnen de oorzaak zijn. In deze uitleg over spataderen in één been lees je waarom dat gebeurt – en wat je eraan kunt doen.

Ervaringen met verwijderen van spataderen

Veel mensen stellen hun behandeling uit uit onzekerheid. Toch zijn de meeste ingrepen snel, effectief en nagenoeg pijnloos. In deze ervaring over spataderen verwijderen lees je wat patiënten echt ervaren na laseren.

Bronnen

Dit artikel is gebaseerd op onderzoek en publicaties uit gerenommeerde bronnen om u van de meest betrouwbare informatie te voorzien. Hier zijn enkele van de belangrijkste gebruikte bronnen:

Eberhardt RT, Raffetto JD. Chronic Venous Insufficiency

https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/CIRCULATIONAHA.113.006898

NICE. Varicose veins: diagnosis and management (CG168).

https://www.nice.org.uk/guidance/cg168

Ali T, Paul G, Varon D. CEAP Classification of Venous Disorders

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557410/

Door gebruik te maken van deze bronnen weet je zeker dat het artikel gebaseerd is op actuele en wetenschappelijk getoetste informatie.

Veelgestelde vragen over het ontstaan van spataderen

Veelgestelde vragen

Wat is de eerste stap in het ontstaan van spataderen?
keyboard_arrow_down
Het begint vaak met verslapping van de kleppen in de aderen. Hierdoor stroomt bloed terug, wat leidt tot ophoping en uitzetting. Dit kan uiteindelijk zichtbare spataderen veroorzaken.
Zijn spataderen erfelijk?
keyboard_arrow_down
Ja, genetica speelt een grote rol. Als een van je ouders spataderen heeft, is de kans groot dat jij ze ook ontwikkelt. Levensstijl en hormonen versterken dit effect vaak.
Kun je spataderen voorkomen?
keyboard_arrow_down
Volledig voorkomen is lastig, zeker bij erfelijke aanleg. Wel kun je het risico verlagen met beweging, gezond gewicht en het vermijden van langdurig staan. Compressiekousen helpen ook.
Waarom ontstaan spataderen vaker tijdens zwangerschap?
keyboard_arrow_down
Zwangerschap zorgt voor hormonale veranderingen en verhoogde druk in de buik. Beide factoren verzwakken de aderwanden. Daarom ontstaan spataderen vaak juist in deze periode.
Wanneer moet je je zorgen maken over spataderen?
keyboard_arrow_down
Als je pijn, eczeem of huidverkleuring opmerkt, is het meer dan een cosmetisch probleem. Medische beoordeling is dan nodig. Hoe eerder je erbij bent, hoe makkelijker de behandeling.
Maak een afspraak
We zijn er om u te ondersteunen