Hypostatisch eczeem is een chronische huidaandoening die vaak voorkomt op het onderbeen. De huid wordt rood, schilferig en jeukt – maar dit is zelden een puur dermatologisch probleem. In veel gevallen is het een duidelijk teken van onderliggende chronische veneuze insufficiëntie, zoals bij spataderen. In dit artikel leggen we uit wat hypostatisch eczeem precies is, waarom het ontstaat en hoe je het effectief kunt behandelen door de oorzaak aan te pakken.
Hypostatisch eczeem – ook wel stase-eczeem of veneus eczeem genoemd – ontstaat wanneer de bloedafvoer in de benen verstoord raakt. Door slecht functionerende kleppen in de aderen blijft het bloed te lang in de benen, wat leidt tot verhoogde druk. Die druk zorgt ervoor dat vocht en afvalstoffen in het huidweefsel lekken, met chronische irritatie en ontsteking als gevolg.
Het treft meestal het onderbeen, rond de enkels, en kan zich manifesteren als rode, schilferige, bruine of vochtige plekken. In tegenstelling tot andere vormen van eczeem, heeft hypostatisch eczeem dus een vasculaire oorzaak, geen allergische of auto-immuuncomponent.
Meer over de risico's van onbehandelde veneuze klachten lees je in ons artikel over gevaarlijke spataderen.
De klachten ontwikkelen zich geleidelijk en worden vaak verward met een droge huid of contacteczeem. Let op deze signalen:
In ons overzicht van symptomen van spataderen lees je hoe huidklachten passen in het bredere ziektebeeld.
Hoewel hypostatisch eczeem aan de huid zichtbaar is, speelt het probleem zich dieper af – in het adersysteem. Spataderen of andere vormen van veneuze insufficiëntie veroorzaken verhoogde druk in de beenaders. Dit leidt tot lekkage van vocht in het omliggende weefsel, met huidontsteking en pigmentveranderingen als gevolg.
Het behandelen van enkel de huidklachten biedt meestal maar tijdelijk verlichting. De sleutel tot blijvende verbetering ligt in het aanpakken van de veneuze oorzaak.
De behandeling van hypostatisch eczeem bestaat uit twee sporen: verlichting van de huidklachten én het behandelen van de veneuze oorzaak. Bij Vaatzorgkliniek richten we ons op die tweede: het verbeteren van de doorbloeding door de zieke aderen aan te pakken.
Effectieve behandelopties zijn onder andere:
Meer over deze technieken lees je op onze pagina over behandeling van spataderen.
Wanneer je merkt dat je huid op je onderbenen verandert – denk aan verkleuring, jeuk of schilfering – en zeker als je ook last hebt van zichtbare spataderen of zwelling, is het verstandig om een specialist te raadplegen. Hoe eerder je erbij bent, hoe groter de kans op een succesvolle behandeling.
Je hebt geen verwijzing nodig om een consult te plannen bij Vaatzorgkliniek. Zowel verzekerde als onverzekerde zorg is mogelijk, afhankelijk van de aard en ernst van je klachten. Tijdens het eerste consult kijken we of je in aanmerking komt voor vergoeding en welke behandeling het beste past.
Op onze pagina over de consultatie leggen we uit hoe dit werkt.
Veel mensen denken in eerste instantie dat het gaat om een droge huid of eczeem door externe factoren. Daardoor blijft hypostatisch eczeem soms jarenlang onbehandeld, terwijl het onderliggende probleem – slechte doorbloeding – ondertussen erger wordt. Het is daarom belangrijk om huidveranderingen op de benen niet te negeren. Ze kunnen het eerste zichtbare signaal zijn van een aandoening die dieper ligt, en die met de juiste aanpak goed te behandelen is.
Dit artikel is gebaseerd op onderzoek en publicaties uit gerenommeerde bronnen om u van de meest betrouwbare informatie te voorzien. Hier zijn enkele van de belangrijkste gebruikte bronnen:
Eberhardt RT, Raffetto JD – Chronic venous insufficiency. Circulation.
https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.113.006898MedlinePlus – Stasis dermatitis
https://medlineplus.gov/ency/article/000834.htmDoor gebruik te maken van deze bronnen weet je zeker dat het artikel gebaseerd is op actuele en wetenschappelijk getoetste informatie.