Teleangiëctasieën: Wat zijn het en wanneer zijn ze reden tot zorg?

Kleine rode of blauwe lijntjes die plotseling zichtbaar worden op de benen: veel mensen herkennen dit als cosmetisch storend, maar weten niet wat ze precies betekenen. Deze fijne, oppervlakkige bloedvaatjes staan medisch bekend als teleangiëctasieën. Hoewel ze vaak onschuldig zijn, kunnen ze ook wijzen op onderliggende problemen met de bloedvaten. In dit artikel leggen we uit wat teleangiëctasieën zijn, wat de oorzaken kunnen zijn, en hoe ze effectief kunnen worden behandeld.

Wat zijn teleangiëctasieën?

Teleangiëctasieën zijn verwijde haarvaten vlak onder het huidoppervlak, die zichtbaar worden als dunne rode, blauwe of paarse lijntjes. Ze worden in de volksmond ook wel spinnenwebadertjes of beenvaatjes genoemd. Deze vaatjes komen vooral voor op de benen en het gezicht en zijn meestal onschuldig, maar kunnen ook gepaard gaan met jeuk, een branderig gevoel of een gevoel van onrust in de benen.

Voor veel mensen zijn teleangiëctasieën vooral een esthetisch probleem, maar bij sommigen kunnen ze een signaal zijn van beginnende veneuze insufficiëntie — een aandoening waarbij de kleppen in de aderen niet goed functioneren.

Zie onze pagina over beenvaatjes voor meer informatie over symptomen en behandelingen.

Teleangiëctasieën oorzaak

Er zijn meerdere factoren die de ontwikkeling van teleangiëctasieën beïnvloeden. De belangrijkste oorzaken zijn:

• Erfelijkheid: Als spataderen of beenvaatjes veel voorkomen in de familie, is de kans groter dat je ze ook krijgt.
• Hormonale veranderingen: Zwangerschap, anticonceptie en de overgang kunnen bijdragen aan vaatverwijding.
• Langdurig staan of zitten: Beroepen waarbij je weinig beweegt, kunnen druk op de aderen veroorzaken.
• Huidveroudering: Naarmate de huid dunner wordt, worden oppervlakkige vaatjes zichtbaarder.
• Zonbeschadiging of huidaandoeningen: Met name bij teleangiëctasieën in het gezicht.

In sommige gevallen ontstaan teleangiëctasieën als gevolg van onderliggende veneuze aandoeningen. Zoals we uitleggen in ons artikel over spataderen, kunnen ernstigere vaatproblemen zich ontwikkelen uit aanvankelijk onschuldige vaatjes.

Teleangiëctasieën behandeling: wat zijn de opties?

Hoewel teleangiëctasieën meestal geen medische noodzaak tot behandeling vormen, kiezen veel mensen ervoor om ze te laten verwijderen om cosmetische redenen of omdat ze klachten veroorzaken. De meest gebruikte behandelingen zijn:

• Sclerotherapie: Hierbij wordt een vloeistof of schuim in het vaatje geïnjecteerd, waardoor het samentrekt en verdwijnt.
• Lasertherapie: Een gerichte lichtbundel verwarmt het bloedvat van binnenuit zonder de huid te beschadigen.
• Combinatiebehandeling: Bij uitgebreide netwerken van vaatjes wordt soms een combinatie van technieken ingezet.

Beide methoden zijn veilig, effectief en minimaal belastend. De keuze voor een behandeling hangt af van de locatie, kleur en dikte van de vaatjes, en van eventuele onderliggende aandoeningen.

Zijn teleangiëctasieën gevaarlijk?

In de meeste gevallen zijn teleangiëctasieën onschuldig en veroorzaken ze geen complicaties. Toch is het belangrijk om alert te zijn op bijkomende symptomen zoals zwelling, jeuk, pijn of verkleuring. Deze kunnen wijzen op een ernstiger veneus probleem.

In ons artikel over oedeem in de benen leggen we uit wanneer zwelling wijst op een onderliggende aandoening.

Als je twijfelt over de oorzaak van je klachten, is een consult bij een vaatspecialist aan te raden. Zo kun je achterhalen of behandeling nodig is — en welke methode het meest geschikt is.

Kunnen teleangiëctasieën vanzelf verdwijnen?

Teleangiëctasieën verdwijnen niet vanzelf. Omdat het om blijvend verwijde bloedvaatjes gaat, kunnen ze alleen worden verwijderd met een medische behandeling zoals laser of sclerotherapie. Soms verminderen ze iets in zichtbaarheid, bijvoorbeeld bij gewichtsverlies of door het vermijden van warmte, maar volledig verdwijnen doen ze zelden zonder ingreep.

‍