Trombose in een diepe ader, ook wel diepe veneuze trombose (DVT) genoemd, is een aandoening die vaak wordt onderschat. De symptomen kunnen vaag of verwarrend zijn, waardoor mensen het risico onterecht laag inschatten. Toch kan een onbehandeld trombosebeen leiden tot ernstige complicaties, zoals een longembolie. In dit artikel leggen we uit hoe je een trombose herkent, welke signalen je niet mag negeren, en wanneer je direct medische hulp moet inschakelen.
Een trombosebeen ontstaat wanneer er een bloedprop vormt in een diepe ader in het been. Hierdoor wordt de bloedstroom belemmerd, wat leidt tot zwelling, pijn, roodheid en soms zichtbare aders. Als de prop losschiet en naar de longen reist, kan dat een levensbedreigende longembolie veroorzaken.
We leggen het ontstaan en de gevaren van DVT verder uit in ons artikel over het trombosebeen (diepe veneuze trombose): symptomen, oorzaken en behandeling.
Een typisch symptoom van DVT is zwelling in slechts één been – meestal in de kuit of het bovenbeen. Dit ontstaat doordat het bloed niet goed meer terugstroomt en zich ophoopt in het been. Het been kan gespannen of zwaar aanvoelen, en sokken of broeken kunnen strakker zitten dan normaal.
Zoals we toelichten in ons artikel over oedeem in de benen: wat het is en hoe het behandeld kan worden, is eenzijdige zwelling altijd een belangrijk signaal.
DVT veroorzaakt vaak een zeurende of krampachtige pijn, meestal in de kuit. De pijn kan verergeren bij het staan of lopen en verdwijnt meestal niet met rust. In sommige gevallen voelt het als spierpijn, maar dan dieper gelegen en zonder duidelijke aanleiding.
We bespreken dit uitgebreider in het artikel over pijn in de kuit – wanneer is het zorgwekkend en wat kan het betekenen?.
De huid rond de bloedprop kan rood of blauwachtig verkleuren. Dit komt door een verstoorde bloedcirculatie. Soms wordt de huid ook glanzend of strak, en voelt deze warmer aan dan de rest van het been.
In onze uitleg over veneuze insufficiëntie: een overzicht beschrijven we hoe deze verkleuringen verband houden met verzwakte aderkleppen en slechte doorstroming.
Als de bloedstroom wordt geblokkeerd, zoekt het bloed alternatieve routes via oppervlakkige aders. Deze kunnen plotseling meer opvallen of gezwollen lijken. Dit kan lijken op spataderen, maar treedt meestal acuut op en gaat vaak gepaard met pijn of zwelling.
Lees meer hierover in ons artikel over plotseling zichtbare aderen – oorzaken, symptomen en behandeling.
Een lokaal warmer aanvoelend gebied, in combinatie met gevoeligheid of lichte drukpijn, kan een vroege aanwijzing zijn van een bloedprop. Dit symptoom wordt vaak onderschat, maar kan juist heel veelzeggend zijn – vooral als het samengaat met zwelling en pijn.
Als je last hebt van eenzijdige zwelling, roodheid, pijn of zichtbare aderen in het been, is het verstandig om direct medische hulp in te schakelen. Bij twijfel geldt: beter een keer te veel dan te laat. DVT kan zich snel ontwikkelen en ernstige gevolgen hebben.
De kans op het ontstaan van een trombosebeen neemt toe bij:
Het kennen van je risicoprofiel kan helpen om alert te zijn op vroege signalen.
Een arts zal vaak eerst een lichamelijk onderzoek doen en vragen naar je klachten. Indien trombose wordt vermoed, kan met behulp van een duplexonderzoek (echografie van de aderen) de diagnose worden gesteld. In sommige gevallen worden aanvullende bloedtesten zoals een D-dimeerwaarde bepaald.
De behandeling bestaat doorgaans uit antistollingsmedicatie om te voorkomen dat de prop groter wordt of losraakt. Soms worden steunkousen voorgeschreven om de doorbloeding te bevorderen en complicaties zoals posttrombotisch syndroom te voorkomen.
DVT is vaak goed te voorkomen, vooral bij mensen met verhoogd risico. Denk hierbij aan:
Een trombosebeen is een serieus medisch probleem dat je niet mag negeren. Als je symptomen ervaart zoals zwelling, pijn, verkleuring of plots zichtbare aderen in één been, onderneem dan actie. Vroegtijdige diagnose en behandeling maken een groot verschil in het verloop én de uitkomst van de aandoening.
Dit artikel is gebaseerd op onderzoek en publicaties uit gerenommeerde bronnen om u van de meest betrouwbare informatie te voorzien. Hier zijn enkele van de belangrijkste gebruikte bronnen:
Deep Vein Thrombosis – StatPearls, NCBI Bookshelf (Driscoll DJ, Gums JT, Vann JM)
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507708/Diagnosis of deep vein thrombosis of the lower extremity – Carrier M, Le Gal G, Blood Advances (ASH)
https://ashpublications.org/bloodadvances/article/4/7/1250/454151Door gebruik te maken van deze bronnen weet je zeker dat het artikel gebaseerd is op actuele en wetenschappelijk getoetste informatie.